"Το θέμα της σημερινής μου ομιλίας είναι τα ελληνικά τυπογραφεία της Θεσσαλονίκης επί τουρκοκρατίας. Για το θέμα αυτό υπάρχει βιβλιογραφία, αν εξαιρέσουμε τη μελέτη του Χαράλαμπου Παπαστάθη για τα πρώτα ελληνικά τυπογραφεία της Θεσσαλονίκης και τη μονογραφία του Παναγιώτη Κόκκα για την οικογένεια Γκαρπολά. Στη Θεσσαλονίκη, όπως είναι γνωστό, λειτούργησε ένα από τα παλαιότερα εβραϊκά τυπογραφεία της Ευρώπης, που τύπωνε ισπανοεβραϊκά εκκλησιαστικά βιβλία ήδη από το 1512. Δυο αιώνες αργότερα, το 1727, ιδρύθηκε το πρώτο βουλγαρικό και το 1850 το πρώτο ελληνικό. Πάντως, στον ευρύτερο βορειοελληνικό χώρο, και μάλιστα πολύ πρώιμα, λειτούργησαν αρκετά ελληνικά τυπογραφεία το 1627, το 1757 και το 1789 στην Κωνσταντινούπολη, το 1731 στη Μοσχόπολη της Βορείου Ηπείρου (με αρκετή διάρκεια ζωής), το 1759 στο Άγιον Όρος και το 1838 στο τότε ελληνικό Μελένικο. Εκτός όμως από τα πρώτα ελληνικά τυπογραφεία, που λειτουργούσαν σε μακεδονικές περιοχές, αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι οι δύο παλαιότεροι Έλληνες τυπογράφοι, που έδρασαν στη Βιέννη, είναι οι αδελφοί Μαρκίδαι Πουλίου..." (σ.7-8)